بررسی فرصت‌ها و چالش‌های امنیتی عشایر در نوار مرزی استان ایلام

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد جغرافیای نظامی

2 پژوهشگر دانشگاه جامع امام حسین(ع)

3 کارشناس ارشد علوم دفاعی دانشگاه جامع امام حسین(ع)

چکیده

حضور عشایر همواره در امنیت مرزی کشور تأثیرگذار بوده و از مهم‌ترین عوامل بازدارنده تهاجم دشمن به نواحی مرزی کشور در طول تاریخ حکمرانان این مرزوبوم به‌شمار رفته‌ است، ازاین‌رو، عشایر به‌عنوان یکی از اقشار مهم و تأثیرگذار جامعه سنتی ایران در طول تاریخ، همواره دارای نقش بسزایی در تحولات سیاسی ـ نظامی ایران بوده‌‌اند. بررسی فرصت‌ها و آسیب‌ها و هم‌چنین نقاط قوت و ضعف جامعه‌ ایلات و عشایر استان و اهمیت رفع موانع عشایر و تأثیر آن در امنیـت مناطق مـرزی استان ایلام ازجمله اهداف پژوهش حاضر است. در این پژوهش از روش توصیفی و با رویکردی تحلیلی، از مطالعات کتابخانه‌ای و مشاهدات میدانی و مصاحبه بهره‌گیری شده است و در محیط نرم‌افزاری مکس کیو دی‌ای[1] مصاحبه‌ها پیاده‌سازی، محاسبه و پس از کدگذاری، دسته‌بندی ‌شده است. نتایج پژوهش نشان داد که این قشر در امنیـت مرزی استان نقشی اثرگذار داشته و بسترهای مناسبی درقالب راهکارهای عملی جهت بهره‌برداری حداکثری از این توانمندی نیز فراهم شده است. هم‌چنین نتایج نشان داد که علی‌رغم اینکه قشر عشایر مرزنشین از مؤثرترین عوامل امنیت در مرزها می‌باشند، توجه به آنها ازلحاظ امکانات زیرساختی، تأمین آب آشامیدنی، علوفه، بهداشت، آموزش‌وپرورش، حمایت از محصولات و... نسبت به دیگر اقشار جامعه کم‌تر شده است. ازاین‌رو، پیشنهاد و راهکارهایی جهت کاربست و استفاده از توان عشایر در راستای ارتقای امنیت استان در سه سطح کلان، استانی و سازمانی مطرح شده است.



4.MAXQDA 

کلیدواژه‌ها


-  امام خمینی(ره) (1395)، صحیفه‌ نور، مجموعه‌ آثار امام خمینی(ره)، بیانات، پیام‌ها، مصاحبه‌ها، احکام، اجازات شرعی و نامه‌ها، چاپ اول، تهران، مؤسسه‌ تنظیم و نشر آثار امام خمینی(ره)، تهران.
-  آشوری، داریوش (1389)، دانشنامه سیاسی، تهران: نشر مروارید ، چاپ هجدهم.
-  آقابخشی، علی (1389)،فرهنگ علوم سیاسی، چاپ سوم، تهران: نشر چاپار.           
-  افتخاری، اصغر (1381)، مراحل بنیادین اندیشه در مطالعات امنیت ملی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول.
-  دومینیک، داوید (1384)، مفهوم امنیت پس از حادثه 11 سپتامبر، چاپ سوم، ترجمه معصومه صیف آقچه‌ای، تهران: نشر وزارت خارجه.
-  روشن، علی‌اصغر و سعادتی، حسن (1391)، بررسی نقش و کارکرد کنترل مرز استان خراسان رضوی با افغانستان و تأثیر آن بر امنیت استان، فصلنامه بین‌المللی ژئوپلیتیک، سال هشتم، ش 3، پاییز.
-  سعادتی، حسن (1389)، بررسی نقش و کارکرد کنترل مرز استان خراسان رضوی با افغانستان و تأثیر آن بر امنیت استان، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، به راهنمایی، علی‌اصغر روشن، دانشگاه جامع امام حسین(ع).
-  میرحیدر، دره (1396مبانیجغرافیایسیاسی، تهران: انتشارات سمت، چاپ 2.
-  نویدنیا، منیژه (1388)، امنیت اجتماعی، تهران: انتشارات پژوهشکده مطالعات راهبردی، چاپ اول.